Ouderschap: De ultieme samenwerking
De overgang van man en vrouw, van echtpaar, naar papa en mama, naar ouders, is een van de grootste verandering in het leven. Een verandering die veel nieuwe verantwoordelijkheden en taken met zich meebrengt, zonder dat alle andere verdwijnen. Dit vraagt om aanpassingen in jullie levens, het vraagt om een goede samenwerking van beide ouders. Werk samen aan het ultieme team.
Wat is er veranderd door het ouderschap?
De grootste verandering zit in de nieuwe taken die je als ouders erbij krijgt. Je kindje heeft verzorging en aandacht nodig. Dit kost tijd en aandacht die je normaal aan elkaar of aan jezelf zou besteden.
Zo komt papa nu uit zijn werk niet meer in alle rust thuis, maar belandt hij in een avondspits. Kinderen moeten van de opvang worden opgehaald en er moet op tijd gegeten worden. De rust is pas teruggekeerd zodra de kinderen op bed liggen. Vaak ben je dan uitgeteld en plof je op de bank. Tijd om te sporten, met vrienden een drankje te drinken of om een avondje naar de bioscoop te gaan, is er vaak niet meer.
En mama is na de bevalling eerst fysiek aan het herstellen en geeft misschien wel borstvoeding. Fysiek en mentaal een zware periode, welke vaak wordt onderschat. Huishoudelijke taken blijven liggen of komen ook bij papa terecht.
De sociale kring van papa’s en mama’s wordt heel snel een stuk kleiner. Vrienden zonder kinderen kunnen zich geen voorstelling maken van hoe jouw leven eruit ziet. Het kan zomaar zijn dat de connectie die jullie hadden, hierdoor een stuk minder sterk wordt. Dit geeft wel weer mogelijkheden om nieuwe relaties aan te gaan of de banden weer aan te halen, met stellen die wel kinderen hebben.
De kunst is om in deze veranderde situatie een nieuwe balans te vinden. Een balans waarin papa, mama en de kinderen tot hun recht komen. Aandacht voor de kinderen en voor elkaar is hierbij belangrijk, maar ook ruimte om jezelf te zijn. Het vinden van deze balans kost tijd. Een goede voorbereiding en een flinke dosis zelfkennis, helpen je om zo snel mogelijk een nieuwe balans te vinden.
Knelpunten in een relatie
Alle veranderingen van het ouderschap, kunnen problemen opleveren in jullie relatie. Jullie zijn niet alleen meer verantwoordelijk voor jezelf, maar ook voor je kindje. Dit brengt nieuwe taken met zich mee. Een kindje kost veel tijd. Zonder goede afspraken over de taakverdeling en hoe jullie dit combineren met bijvoorbeeld werken en tijd voor jezelf, kan dit strubbelingen in je relatie opleveren.
Een tweede veel gehoord knelpunt is de opvoeding. Jullie nemen beide andere kennis en ervaringen met betrekking tot opvoeden mee. Dit kan een geheel andere kijk op opvoeden geven, met alle daarbij komende discussies. Gaat de een voor rust en regelmaat, dan kan het lastig zijn als de ander zich niet aan hetzelfde schema houdt.
Daarnaast verandert jullie seksuele relatie. De hormoonhuishouding van mama verandert al tijdens de zwangerschap, na de bevalling voelt het lichaam veel minder vertrouwd en moet ze dit weer opnieuw leren kennen. Allemaal redenen voor veranderde seksuele behoeftes, ook voor papa. Net als de andere veranderingen kan dit een knelpunt worden in jullie relatie.
Risicofactoren voor relatieproblemen
Het krijgen van een kindje heeft invloed op iedere relaties. Jullie moeten een nieuwe balans vinden in jullie veranderde leven. Een aantal factoren kan deze periode nog heftiger maken, waardoor het risico dat het vinden van een nieuwe balans leidt tot relatieproblemen vergroot wordt.
Je kindje is ziek en moet langer in het ziekenhuis blijven na de geboorte.
Je hebt een huilbaby. Sommige baby’s huilen meer, soms zonder dat je de oorzaak kan achterhalen. Dit brengt veel onzekerheden met zich mee.
Je kindje wordt prematuur geboren en moet hierdoor langer in het ziekenhuis blijven na de geboorte.
Je bevalling was problematisch. Een traumatische ervaring, die je extra kwetsbaar maakt in de eerste periode.
Samen opvoeden
Jullie visie op opvoeden is een van de belangrijkste punten. Het gaat voor een groot deel bepalen hoe jullie je leven als gezin gaan inrichten. Jullie visie is bepalend voor heel veel praktische zaken, zoals de taakverdeling binnen de opvoeding, het aantal uren dat papa en mama gaan werken en hoe jullie de kinderopvang gaan regelen tijdens jullie werkdagen. Maar denk ook eens aan de voeding die jullie kindje gaat krijgen. Kies je borstvoeding (als dit lukt) of flesvoeding? Ga je verse groente- en fruithapjes maken of kies je voor potjes? En hoe ga je op met alle zoete verleidingen? Vanaf wanneer vind je het goed dat jouw kindje een koekje krijgt of diksap mag drinken?
Naast de praktische zaken bepaald jullie visie ook hoe je omgaat met het gedrag van je kindje. Opvoeden start al vanaf de geboorte, maar de uitdaging begint natuurlijk pas echt zodra je kindje zich kan voortbewegen. Ieder kind is hierin anders, net als jullie als ouders.
Vanaf de geboorte is het belangrijk dat jullie beide een band opbouwen met jullie kindje. Een kind dat zich veilig en geborgen voelt, kan zich veel beter ontwikkelen en zal ook makkelijker mee gaan in de regels en grenzen die jullie stellen.
Een goede band met je kindje betekent ook dat jij je kindje goed leert kennen en kan inspelen op zijn/ haar behoeftes. Je leert hierdoor te vertrouwen op je moeder- of vadergevoel. Je weet wanneer je kindje je echt nodig heeft en hoe je je kindje kunt helpen.
Een groot deel van jullie visie op opvoeden ga je pas ontdekken, als je aan het opvoeden bent. Toch is het goed om vooraf al het gesprek met elkaar aan te gaan. Veel praktische zaken moeten immers al vooraf worden geregeld.
Het ouderschap komt voort uit de ervaringen, belevingen en verwachtingen vanuit het gevoel en de intuïtie van beide ouders. Een mooi startpunt om met elkaar in gesprek te gaan, kan jullie eigen opvoeding zijn. Hoe ben jij opgevoed, hoe heb jij dit als kind ervaren en wat zou je graag mee willen nemen in jullie opvoeding en wat absoluut niet? Door het hier samen over te hebben, kun je al een mooi uitgangspunt vormen voor jullie visie. Dit kun je verder combineren met jullie levenservaringen en de kennis die je opdoet door bijvoorbeeld opvoedboeken te lezen. Je ondervangt zo zeker niet alle uitdagingen van het ouderschap, maar hebt wel altijd een basis om naar terug te grijpen. Een basis van waaruit jullie op zoek kunnen naar een balans in het ouderschap.
Onbalans in het ouderschap
Ruzies tussen papa en mama worden vaak veroorzaakt door het gevoel er alleen voor te staan.
Mijn partner heeft geen idee hoe hij moet zorgen voor de kinderen?
Ik krijg nooit hulp in de huishouding
Ik voel me overal verantwoordelijk voor
Ik voel me niet begrepen
De taakverdeling is niet evenredig
Hij/ zij heeft meer tijd voor zichzelf
Herken jij je in een van deze uitspraken? Het leven is natuurlijk niet altijd eerlijk of gelijk verdeeld. Dit hoeft ook helemaal niet. Herken jij het gevoel uit de uitspraken, dan is er wel sprake van een onbalans. En is dit wel een reden om samen te gaan kijken hoe jullie een betere balans kunnen vinden. Blijft de onbalans te lang bestaan, dan raak je uitgeput en opgebrand en daar heeft natuurlijk niemand iets aan.
Wil jij een onbalans in het ouderschap voor zijn? Gebruik dan deze gesprekskaarten!
Hoe vind je een balans in het ouderschap?
Jij bent het meeste in balans als jij het gevoel hebt dat je controle over je leven hebt en je boordevol energie zit. Dit geldt natuurlijk ook voor je partner. Het ouderschap brengt je echter in heel veel nieuwe situaties en brengt daarmee ook veel onzekerheden met zich mee. Slapeloze nachten en de opvoeding van je kinderen, maken het ouderschap soms slopend, vermoeiend. Hoe ga je hiermee om?
1. Verdeel de taken.
De kinderen willen graag aandacht van papa en mama. Dit hebben ze nodig om met jullie beide een band op te bouwen. Kijk hoe jullie de taken en verantwoordelijkheden binnen de verzorging en opvoeding van je kinderen zo gelijk mogelijk kunnen verdelen. Kijk goed naar elkaars sterke kanten en pas de verdeling hierop aan. Ook fijn als je in de taakverdeling alle gezamenlijke klusjes in huis en huishouden mee kunt nemen.
2. Ondersteun elkaar.
Samen sta je sterk. Een verdeling vanuit jullie krachten werkt goed, zolang jullie voldoende energie hebben. Toch gaan er genoeg situaties komen dat jullie minder energie gaan hebben. Je bent ziek of verkouden, je hebt slecht geslapen of een extra drukke week op je werk gehad. Steun elkaar in deze periodes, neem taken van elkaar over en geef de ander de ruimte om bij te komen. Natuurlijk lukt dit niet altijd, er zijn momenten dat het jullie beide aan energie ontbreekt. Zoek dan naar mogelijkheden om samen even tot rust te komen. Voel je niet schuldig als je de kinderen een nachtje laat logeren bij opa en oma, om zelf eens goed uit te kunnen slapen of een avondje samen op pad te gaan.
3. Communiceer en waardeer
Praat samen over het ouderschap, de taakverdeling en je gevoelens. Laat zien dat je de ander waardeert. Niet alleen om wie hij/ zij is, maar ook hoe de ander in het ouderschap staat en hoe de ander met de kinderen omgaat.
Je hoeft het niet met alles eens te zijn en je mag je eigen visie op opvoeden hebben. Zorg ervoor dat dit jullie relatie niet in de weg gaat staan. Ga het gesprek met elkaar aan, op een constructieve manier. Afwachten om de vrede te bewaren is, op de lange termijn, niet de beste optie. Kijk hoe jullie tot een gezamenlijke aanpak kunnen komen. Een aanpak waarbij ruimte is voor jullie verschillende visies.
En zit je toch een keer iets dwars. Gooi het er niet meteen uit, maar bespreek het op een rustig moment. Zo geef je je gevoel te ruimte en kunnen jullie samen kijken wat de beste aanpak is.
4. Zorg goed voor jezelf
Energie en tijd. Dat komen heel veel ouders te kort. Toch is het heel belangrijk dat je ruimte maakt om goed voor jezelf te zorgen. Maak van jezelf een topprioriteit. Beweeg voldoende, eet gezond en ontspan op tijd. Dit geeft je de energie om alle andere taken en verantwoordelijkheden fluitend te doen. Het kost tijd, maar zorgt dat je de rest van de dag en week een stuk productiever bent. Uiteindelijk houd je zo eerder tijd over, dan dat het echt tijd kost. En nog belangrijker, jij zit lekkerder in je vel en bent zo ook een fijnere partner en ouder.
Het is belangrijk dat jij aan leert voelen wat jij nodig hebt. De ene keer is dat een extra uurtje slaap, de andere keer werkt het beter om een half uurtje te gaan hardlopen. Leer je gevoel kennen en herkennen, durf dit uit te spreken naar jezelf en naar je partner en kom in actie voordat je futloos en chagrijnig op de bank ploft.
5. Geef ruimte aan je ambities
Weet van elkaar wat je dromen en ambities zijn en geef elkaar de ruimte om hieraan te werken. Het is goed om samen een plaatje te vormen van jullie droomleven, hoe ziet jullie leven er ideaal gezien uit over 10 jaar. Wat voor werk doen jullie, hoeveel kinderen hebben jullie, waar wonen jullie, wat doe je in je vrije tijd, hoe ziet jullie relatie eruit en ga zo verder. Vanuit dit droomleven kunnen jullie nu keuzes gaan maken. Wat heb je nodig om nu een kleine stap te maken naar dit droombeeld?
Het is belangrijk dat je het ouderschap niet ziet als stilstand, niet voor papa en niet voor mama, maar als een onderdeel van je leven. Naast papa en mama zijn jullie nog steeds een man en vrouw met individuele ambities. Om je leven in balans te houden, heb je het nodig om ook stapjes te blijven maken richting je ambities en dromen naast het ouderschap.
6. Heb compassie met jezelf en je elkaar
Het leven zal nooit perfect gaan, het perfecte plaatje bestaat niet. Je mag fouten maken, dat is echt ok. Gebruik je fouten om te leren en te groeien.
Heb daarnaast compassie voor jezelf en elkaar. Het is ok als jij je soms niet goed voelt. Chagrijnig of teneergeslagen zijn en je onzeker voelen, het hoort allemaal bij het ouderschap. Laat het gevoel er zijn en accepteer het. Troost jezelf en elkaar door te praten over je gevoel, te luisteren naar fijne muziek en knuffel elkaar (of jezelf).
Zelfliefde en liefde van elkaar hebben we nodig om sterk te zijn en te blijven, zeker op momenten dat we het moeilijk hebben. Neem hier samen de tijd voor.
7. Sociale omgeving
Kinderen opvoeden en een huishouden runnen hoef je niet alleen te doen. Een heel dorp is nodig om een kind op te voeden, werd vroeger vaak gezegd. En dat is helemaal waar!
Kijk waar je ondersteuning vanuit je sociale omgeving kunt inzetten, om jullie huishouden draaiende te houden. Zeker in de kraamperiode heel belangrijk, want dan wil je zoveel mogelijk tijd gebruiken om te genieten van je kindje.
Het is echt niet gek om de buurvrouw te vragen voor een boodschap of je ouders je kinderen een dagje mee op pad te laten nemen.
Neem een poets voor de meest vervelende, huishoudelijke klusjes, vraag het buurmeisje op te passen als jullie samen een avondje weg willen en schakel je vrienden in om samen de muur van de babykamer te schilderen.
Samen sta je sterker, een heel team is krachtiger dan jullie met z’n tweeën ooit kunnen worden.
8. Schakel hulp in
Het is goed om je, tijdens de zwangerschap, al bezig te houden met het ouderschap. Ontdek wat jij nodig hebt om je goed te voelen en maak afspraken over de taakverdeling en de opvoeding. Zorg dat je een sterke verbinding hebt met je partner en zoek samen uit op welke gebieden jullie ondersteuning kunnen gebruiken vanuit jullie omgeving.
Niet alle problemen zijn hiermee te voorkomen. Weet dat je altijd om hulp mag vragen, dat is niet iets om je voor te schamen! Loopt jullie relatie niet lekker, komen jullie niet tot een goede verdeling, ontbreekt de energie om goed voor jezelf te zorgen of blijft er te weinig tijd over voor jullie andere ambities? Uiteindelijk kan dit een negatieve stempel drukken op jullie leven. Trek op tijd aan de bel en schakel hulp in.
Het maken van een ouderschap planning is een goede manier om meer balans te vinden in het ouderschap. In mijn online workshop Ouderschap Planning neem ik je aan de hand voor het maken van een Ouderschap Planning.
Samenwerken voor gescheiden ouders
Soms loopt het leven anders dan dat je hebt gehoopt. De relatie met je partner gaat over, om wat voor reden dan ook. De relatie van jullie beide met de kinderen blijft echter bestaan. Ondanks dat jullie geen partners meer zijn, is jullie samenwerking niet voorbij.
De basis voor deze samenwerking is idealiter de liefde die jullie, afzonderlijk van elkaar, voelen voor je kind(eren). Ga de samenwerking aan vanuit deze liefde en niet vanuit de relatie die jullie hebben met elkaar. Ondanks alle heftige veranderingen die de kinderen doormaken, moet het doel hiervan zijn dat zij zich veilig en geborgen blijven voelen.
Na een scheiding zijn er grofweg 2 manieren om de zorg van jullie kinderen aan te pakken.
Coöperatief ouderschap/ Co ouderschap
De samenwerking tussen ouders blijft bestaan. Regelmatig is er overleg en beslissingen over de kinderen worden samen genomen. Ouders delen ervaringen met elkaar en opvoeding en zorg wordt op elkaar afgestemd.
Parallel ouderschap
Beide ouders hebben een eigen huishouden en een eigen aanpak in de opvoeding en zorg voor de kinderen. Er is weinig communicatie of emotionele betrokkenheid tussen beide ouders. Grote beslissingen of wijzigingen in afspraken lopen via een advocaat of rechter.
De aanpak binnen het coöperatief ouderschap klinkt als het ideaalbeeld. Toch is dit niet voor alle ouders haalbaar. Soms is er teveel gebeurd, om nog goed samen te kunnen werken. Duidelijke afspraken zijn dan een betere oplossing. Zo kunnen ouders elkaar echt loslaten en starten met de verwerking van alles wat er is gebeurd. En wie weet kan er op een later tijdstip wel overgestapt worden naar coöperatief ouderschap. Uiteindelijk staat het belang van de kinderen voorop. Zij hebben geen baat bij ruziënde ouders, wel bij rust en regelmaat, net als jullie als ouders natuurlijk.
De ultieme samenwerking
De ultieme samenwerking van jullie als ouders gaat met pieken en dalen. De perfecte ouder bestaat niet. Probeer het ouderschap te benaderen als een proces. Je doet je best, probeert iedere dag een beetje beter te worden en je mag fouten maken. Jij bent de beste ouder voor je kinderen, als:
Jij het ouderschap op jouw manier kan aanpakken, vanuit je gevoel en intuïtie.
Jij lekker in je vel zit en voldoende energie hebt.
Jij de ruimte krijgt om aan jouw ambities te werken, naast het ouderschap.
Werk samen om deze ideale balans te vinden, waarbij ruimte is voor alle behoeftes van je kinderen en van jullie zelf.
Nieuwsgierig naar wat ik met Best9Moms voor je kan betekenen? Maak dan een afspraak voor een vrijblijvende intake. We kijken samen naar jouw situatie, jouw vragen en de mogelijkheden van de Best9Moms programma’s