Wat kun je verwachten van de kraamzorg in België
In Nederland zijn we al jaren gewend aan de kraamverzorgende in de eerste week na de bevalling. In België is de kraamzorg nog relatief nieuw. Ik sprak Stephanie over de kraamzorg in België. Zij was, 7 jaar geleden, een van de eerste kraamverzorgende in België De laatste jaren is kraamzorg in België in opkomst. Toch heerst er ook nog veel onwetendheid rondom de meerwaarde van de kraamverzorgende. Ik neem je mee in het werk van een kraamverzorgende in België en laat je de verschillen zien met de kraamtijd in Nederland.
Bevallen in België
In België bevallen vrijwel alle vrouwen in het ziekenhuis. De thuisbevalling wordt niet gepromoot, al zouden veel vroedvrouwen dit wel graag doen. Vaak wordt een thuisbevalling als onveilig bestempeld. Niet in de minste mate door de aanstaande moeders zelf. Hier is de gehele zorg dat ook op aangepast. Waar je in Nederland thuis af moet wachten, gaat de zwangere vrouw in België al vanaf de eerste weeën of bij vruchtwaterverlies naar het ziekenhuis. Hier wordt ze opgenomen in een arbeidskamer. Moeder en kind worden hier voor een korte periode gemonitord. Waarna de zwangere in de meeste gevallen in het ziekenhuis blijft in afwachting van het verdere verloop van de bevalling. Zijn de weeën sterk genoeg? Dan wordt er doorgegaan met de monitoring van de zwangere vrouw en haar baby. In sommige gevallen gaat de vrouw nog wel naaar huis, bijvoorbeeld bij te weinig ontsluiting of zwakke weeën.
Verloskamer
Tegen de tijd dat de persfase van de bevalling dichterbij komt, wordt de vrouw verplaatst naar de verloskamer. Hier zal het kindje uiteindelijk ook geboren worden. De start van het moederschap en de kraamtijd.
Moeder en kind blijven nog minstens 2 dagen in het ziekenhuis, voorheen was dit zelfs 4 dagen. Afhankelijk van het ziekenhuis kiest de aanstaande moeder vooraf een kamer uit. Dit varieert van een 1 persoonskamer tot een ruim appartement of grote hotelkamer. Moeder en kind krijgen zo de ruimte om bij te komen. In veel gevallen is er ook een plekje voor papa om te blijven slapen.
In deze dagen vinden er verschillende medische controles plaats. Ter vergelijking met Nederland, hier komt de verloskundige aan huis voor de medische controles.
Daarnaast leren de kersverse ouders hoe ze hun kindje kunnen verzorgen. Luiers verschonen, borstvoeding of flesvoeding geven en hun baby in bad doen.
Dit klinkt heel fijn, maar heeft ook een keerzijde. Ongeacht hoe je in de nacht hebt geslapen. Om 7.30 uur is het tijd voor het ontbijt. En dit medische controles? Die worden niet op jouw dagritme aangepast, maar op het schema van de verpleegkundige of verloskundige van dienst. Heb je eindelijke de ruimte om even te slapen, wordt je weer wakker gemaakt voor een medische controle. Fysiek wordt je goed in de gaten gehouden, maar tot rust komen is een hele uitdaging. Terwijl deze rust juist hartstikke hard nodig is voor je herstel.
Samen naar huis
Na 2 dagen gaan moeder en kind naar huis. Mochten er geen complicaties zijn. Vanaf dit moment staan papa en mama er alleen voor. Extra hulp dien je zelf te regelen. Dit terwijl jij eigenlijk alle rust nodig hebt om te herstellen en je bevalling te verwerken.
In Nederland ga je vaak wel eerder naar huis of beval je thuis. Maar heb je wel direct een kraamverzorgende op de stoep staan voor al je vragen, mentale steun en hulp bij de verzorging van je kindje.
Kraamzorg België
Is kraamzorg in Nederland onderdeel van de standaard zorg, in België is het nog minder normaal. Toch kiezen steeds meer gezinnen voor een kraamverzorgende. Zij komt vaak 1 of 2x in de week voor een dagdeel in huis om het gezin te helpen, gedurende gemiddeld 12 weken. Bij een meerling hebben de ouders recht op meer uren en een langere kraamzorg. Afhankelijk van de zorgverzekeraar wordt dit geheel of gedeeltelijk vergoed. Het gezin kiest zelf voor de totale duur van de kraamzorg en de verdeling van de uren.
Wat doet een kraamverzorgster in België?
De kraamverzorgende in België geeft de moeder de ruimte om te doen waar zij behoefte aan heeft. De belangrijkste vraag die ze kan stellen is: hoe gaat het met mama?
Ze gaat het gesprek aan en kijkt wat er speelt. Zo ontdekt ze samen met mama waar zij de moeder het meeste mee kan helpen.
Zo kan ze de zorg van de baby even overnemen, zodat mama kan slapen, kan sporten of gewoon even alleen de deur uit kan gaan. Of ze ontzorgd door een gezonde warme maaltijd te koken of licht huishoudelijk werk te doen waar mama gewoon echt niet aan toe komt.
En soms is een goed gesprek al voldoende om te zorgen voor meer ontspanning bij mama, zodat zij de rest van de dag weer aan kan.
Eerlijkheid op weg naar mentaal herstel
De mentale gesteldheid van een nieuwe mama is soms moeilijk te peilen. Fysieke ongemakken zie je vaak wel, maar mentale pijntjes zijn een stuk makkelijker te verbergen. Toch hebben bijna alle moeders het mentaal niet makkelijk in de eerste weken na de bevalling. Het moederschap is heel mooi, maar ook ontzettend zwaar. Stephanie zegt het heel mooi: ‘nieuwe moeders zijn als een kind dat moet leren stappen’.
Het moederschap gaat met vallen en opstaan. Soms wordt je overweldigd met de mooiste emoties, om het volgende moment zo onzeker en angstig te zijn dat je het even niet meer weet. Oh die hormonen ook!
Aan de kraamverzorgende de taak om hierover in gesprek te gaan met de moeder. Zo kan ze haar helpen om meer rust te creëren, zodat ze kan dealen met de rollercoaster aan emoties.
Wat doet een kraamverzorgende?
Soms is ze een professionele oppas, zodat moeder een middagje voor haarzelf heeft. Om op te laden met een bezoek aan de schoonheidsspecialiste, even sporten of een terrasje met een vriendin. Soms is ze een therapeut of coach die de moeder een hart onder de riem steekt en tips geeft om meer balans te creëren. Soms is ze een docent die de moeder helpt bij het geven van borstvoeding. En soms neemt ze de moederrol over door mama gewoon even naar bed te sturen voor de broodnodige rust. Bovenal is ze een steun en toeverlaat voor de kraamvrouw en heeft ze een signaalfunctie voor als het niet zo lekker loopt.
Kraamzorg Nederland
In wezen is de taak van de kraamverzorgende in België niet veel anders dan in Nederland. In Nederland liggen wel extra taken rondom de bevalling. Zo assisteert de kraamverzorgende bij de bevalling en doet ze eenvoudige medische controles bij moeder en kind in de eerste dagen na de bevalling.
Maar vooral is ze er om een gezin te ondersteunen in de kraamperiode. Leren zorgen en verzorgen, ontlasten van het gezin en vooral ook een mentale steun voor mama en papa.
Wil je meer weten over de opties in de kraamzorg? Lees dan: Hoe kies ik mijn kraamzorg?
Mentale steun
Vooral die mentale steun wordt als zeer waardevol ervaren door de Nederlandse vrouwen, blijkt uit mijn onderzoek. Stephanie geeft aan dat dit bij Belgische vrouwen niet anders is. Ondanks dat veel gezinnen vooraf vooral de praktische kant van de kraamzorg kennen, wordt de mentale steun het hoogst gewaardeerd.
Een kraamverzorgende kan de kraamtijd echt maken of breken, in Nederland en België. Vooral haar invloed op het mentale proces van bevallen en de moederrol is hierbij erg belangrijk. Ik roep dan ook alle kraamverzorgenden op, om hier zoveel mogelijk aandacht aan te besteden. Hiermee geef je een moeder echt een goede start mee, niet met een keer extra stofzuigen of een bed verschonen.
Lees hier meer over: Hoe ervaart een kraamvrouw de overgang naar het moederschap?
Deze blog heb ik geschreven in samenwerking met Stephanie van @kraamkost_by_stephanie. Gepassioneerd kraamverzorgende in België.