Toxoplasmose zwangerschap
Verschoon geen kattenbak als je zwanger bent, eet geen rauw vlees en laat het tuinieren aan een ander over. Dit zijn enkele adviezen om toxoplasmose tijdens je zwangerschap te voorkomen. Maar wat is toxoplasmose eigenlijk? Wordt je hier ziek van? En wat zijn de gevolgen voor je kindje?
Wat is toxoplasmose?
Toxoplasmose wordt veroorzaakt door een parasiet (Toxoplasma gondii). Deze parasiet is terug te vinden in de ontlasting van katten. De kat raakt besmet door het eten van muizen of vogels of door rauw vlees te eten. De parasiet kan ook voorkomen op rauwe of niet goed gegaarde vleesproducten, groente en fruit.
Een kat wordt meestal niet ziek van toxoplasmose. Je kunt dus niet aan je kat zien of deze besmet is. Zelf wordt je vaak ook niet ziek van een besmetting, alleen als je immuunsysteem verzwakt is kun je symptomen krijgen. Een nieuwe besmetting kan tijdens je zwangerschap wel gevolgen hebben voor je kindje. All is de kans zeer klein dat je de besmetting doorgeeft aan je kindje. Later kom ik hier op terug.
Symptomen van toxoplasmose
Griepachtige verschijnselen als: gezwollen lymfeklieren en spierpijn. Dit kan wel een maand aanhouden.
Hersenschade, oogschade of schade aan andere organen. Normaal gesproken komt dit alleen voor bij een verzwakt immuunsysteem.
Verminderd zicht, wazig zien, pijn bij fel licht, rode ogen en soms traanogen.
Een besmetting van je baby tijdens de zwangerschap is niet altijd te zien bij geboorte. Later kunnen er wel symptomen ontstaan. Een kleine groep baby’s heeft een hersen- of oog beschadiging bij de geboorte.
Voorkomen van Toxoplasmose
Toxoplasmose is niet iets waar je normaal bang voor hoeft te zijn, maar tijdens je zwangerschap wil je liever voorzichtig zijn en geen extra risico’s nemen. Weet wel dat de kans dat je kindje ernstig besmet raakt erg klein is. Je kindje loopt alleen gevaar als je voor het eerst besmet wordt. Heb je zelf een kat? De kans is groot dat jij al eerder ooit besmet bent geweest. Doordat je al antistoffen in je lichaam hebt, is er nauwelijks risico voor je kindje bij een nieuwe besmetting.
De richtlijnen voor rondom Toxoplasmose
Met een bloedonderzoek kun je achterhalen of je al eerder besmet bent geweest. In Nederland wordt dit niet standaard gedaan tijdens de zwangerschap. Alleen vrouwen die werken met katten of met rauw vlees, worden uit voorzorg getest. Maak jij je zorgen? Je zou natuurlijk altijd een test kunnen aanvragen via je verloskundige of huisarts. Het kan zijn dat je de kosten van het bloedonderzoek wel zelf moet betalen.
Weet jij niet zeker of je ooit besmet bent geweest? Dan is het goed om je aan de volgende richtlijnen te houden. Zo verklein je het risico op een besmetting drastisch.
Verschoon de kattenbak dagelijks. De parasiet is pas na enkele dagen besmettelijk. Door de kattenbak dagelijks te verschonen, voorkom je een besmetting.
Draag handschoenen bij het verschonen van de kattenbak of laat iemand anders dit klusje doen. Was goed je handen met water en zeep als je klaar bent.
Draag handschoenen als je in de tuin werkt. Ondanks dat katten hun behoefte graag op een vaste plek doen, kunnen er uitwerpselen in de aarde zitten. Het dragen van handschoenen voorkomt een besmetting. Was ook je handen grondig na afloop.
Eet geen rauw vlees. Na verhitting is de parasiet niet meer besmettelijk en kun je gewoon vlees eten. Wil je nog minder risico nemen? Het invriezen van je vlees doodt bacteriën en parasieten. Leg je vlees, na aankoop, minimaal 24 uur in de vriezer.
Werk je in de groenvoorziening, met dieren of in de vleesverwerking? Draag handschoenen tijdens je werk en was na afloop je handen grondig.
Schil je groente of fruit of was het grondig.
Symptomen Toxoplasmose bij je baby
Je baby kan te vroeg geboren (prematuur) worden of te klein/ te licht zijn voor de duur van de zwangerschap (dysmatuur). Daarnaast kan het zijn dat de milt en lever gezwollen zijn (hepatosplenomegalie) of kan er geelzucht ontstaan.
Andere aandoeningen die kunnen ontstaan: waterhoofd, te klein hoofd door beschadiging aan hersenstam, verkalkingen, hersenvliesontsteking, bloedstollingsproblemen, oogafwijkingen en bloedarmoede.
Hoe vaak komt een besmetting met Toxoplasmose voor?
Schrik jij ook zo van het lijstje symptomen hierboven? Weet dan dat deze alleen in ernstige gevallen voorkomen. De kans dat dit gebeurd is echt zeer klein. Kijk maar eens naar de cijfers hieronder.
70-80% van de mensen in Nederland wordt ooit besmet. 1 op de 400 vrouwen wordt besmet tijdens de zwangerschap. Een besmetting tijdens de zwangerschap, betekent niet meteen dat je baby ook wordt besmet. Het risico dat de besmetting wordt doorgegeven wordt groter naarmate je zwangerschap vordert.
1e trimester 0-10%
2e trimester 30%
3e trimester 35-60%
Een besmetting van je baby is vooral gevaarlijk in de vroege zwangerschap. Zoals je ziet is de kans zeer klein dat dit gebeurd.
30-63% van de besmettingen tijdens de zwangerschap wordt veroorzaakt door het eten van besmet vlees. 14-49% door het eten van groente of fruit. In de andere gevallen is de oorzaak niet duidelijk. Een besmetting via je voeding komt dus veel vaker voor dan een besmetting via je kat.
De kans op een besmetting met Toxoplasmose tijdens je zwangerschap is zeer klein, de kans dat jij het doorgeeft aan je kindje nog veel kleiner. Het eten van doorbakken vlees en het wassen van groente en fruit is een kleine moeite, om het risico nog eens drastisch te verlagen. En die kattenbak? Je hebt een mooi excuus om een ander dit te laten doen. Maar bij een dagelijkse verschoning, is er geen enkele reden waarom jij geen kattenbak kunt verschonen tijdens je zwangerschap!