Een miskraam is niet niks!

Een miskraam, veel te weinig wordt hier over gepraat. Toch krijgen heel veel vrouwen een miskraam, gemiddeld zo’n 25.000 per jaar. Gelukkig zegt één miskraam niets over de kans op een volgend miskraam. En ik kan het weten. Tussen mijn twee kinderen heb ook ik twee keer een miskraam gehad. Een zware periode waarin vooral de ‘waarom’ vraag door mijn hoofd bleef spoken. Het besef dat een moeder die geen miskraam heeft gehad, eerder een uitzondering is dan de regel, drong niet tot mij door. Ik heb zelf nooit onderzoek laten doen naar de reden van de miskramen. Achteraf wijt ik het aan de stressvolle periode waar ik in zat. Maar of dit echt zo is?

10-15% van de zwangerschappen eindigt in een miskraam, is de moeder boven de 40 jaar dan loopt dit op naar de 20-25%. Minstens 1 op de 3 vrouwen krijgt ooit een miskraam en die worden uiteindelijk niet eens allemaal moeder. Een miskraam is een natuurlijke gebeurtenis, in de meeste gevallen ontstaan door een aanlegstoornis van de foetus. Meestal is het kindje hierdoor niet levensvatbaar als de zwangerschap wel door zou zetten. Een miskraam is de manier waarop de natuur het oplost. Hoe hard het ook is, uiteindelijk is het beter zo.

Ontstaan van een miskraam

Een miskraam ontstaat in veel gevallen spontaan. Angst voor een miskraam hoeft je er dus niet van te weerhouden om te gaan sporten of los te gaan op een feestje (wel zonder alcohol dan). De kans dat acute stress een miskraam veroorzaakt is minimaal. Alleen bij extreem hoge stress kan er een soort allergische reactie ontstaan, waardoor de bevalling vroegtijdig op gang komt. In de meeste gevallen is een foutje bij de aanleg de oorzaak van een miskraam, een chromosoomafwijking die al ontstaat bij de conceptie. Het vruchtje groeit niet verder en wordt door je lichaam afgestoten. 

Ongeveer 0,5-1% van de vrouwen krijgt te maken met herhaalde miskramen. Hierbij krijgt zij minimaal 3 miskramen achter elkaar. Het krijgen van één miskraam verhoogd de kans op een tweede miskraam niet. Na een tweede miskraam is de kans op een derde wel verhoogd. De oorzaak van de miskraam kan dan ook ergens anders liggen, dan bij een afwijking in de aanleg. Echter wordt er maar bij 15% van de onderzochte ouders een oorzaak voor de miskramen gevonden. Je kunt onderzoek laten doen door een gynaecoloog, de kans is wel groot dat er dus geen oorzaak gevonden wordt. 

Andere oorzaken van een miskraam

• Leeftijd: hoe ouder met name de moeder is, hoe ouder ook haar eicellen. Deze zijn immers bij geboorte al aanwezig. Net als bij alle andere lichaamscellen, neemt de kwaliteit af naarmate je ouder wordt. Wat de kans op een afwijking vergroot. 

• Vrouwen die roken krijgen vaker een miskraam dan vrouwen die niet roken. 

• Een van de ouders is drager van een chromosoom afwijking, dit is bij 2-3% van de herhaalde miskramen het geval. De ouder zelf heeft geen verschijnselen of klachten. Bloedonderzoek kan deze afwijking aantonen. De chromosoomafwijking is niet te behandelen. 

• De aanwezigheid van ntifosfolipide-antistoffen in het bloed. Antistoffen zijn onderdeel van je afweersysteem en helpen je in de strijd tegen onder andere virussen en bacteriën. Soms vallen antistoffen echter lichaamseigen cellen aan. Zo reageren ntifosfolipide-antistoffen op bepaalde vetten, waardoor trombose kan ontstaan. Raakt een bloedvat bij de placenta verstopt, dan ontstaat er een miskraam. Bloedonderzoek kan de antistoffen vaststellen, dit kan vanaf 10 weken na de miskraam. Dit is de oorzaak van 2% van de miskramen en 15% van de herhaalde miskramen. 

• Teveel aan homocysteïne in het bloed, doordat dit aminozuur onvoldoende wordt afgebroken of omgezet naar andere aminozuren. Bloedonderzoek kan dit aantonen. Dit wordt echter vaak niet gedaan, doordat de vrouw 6 maanden geen foliumzuur mag slikken voor de betrouwbaarheid van de test. Als ze wel een kinderwens behoud, is dit een natuurlijk bezwaarlijk. 

• Stollingsafwijking in de familie van de moeder. Het bloed stolt te snel, waardoor er een verstopping in de bloedtoevoer naar de placenta ontstaat. In families waar trombose voorkomt, is het zinvol om dit te testen. 

• Teveel aanmaak van het LH hormoon. Dit hormoon heeft een rol in de eisprong. Vaak is dit ook de oorzaak van cysten bij de eierstokken. 

• De ziekte van Wilson, een stofwisselingsziekte waardoor het lichaam te veel koper opslaat in verschillende organen. De ziekte is te herkennen aan groene kringen in de ogen. 

• Afwijkende vorm van baarmoeder of baarmoederholte, waardoor de placenta moeilijk kan aanleggen. Dit kan een aangeboren afwijking zijn of ontstaan door bijvoorbeeld een vleesboom of curretage na een miskraam. Een inwendige echo kan dit vaststellen. 

Heel veel redenen voor een miskraam, toch blijft er veel onduidelijk. Het algemene advies dat een vrouw meekrijgt is een gezonde leefstijl en het blijven proberen. Niet heel bevorderlijk voor je mentale welzijn. Een miskraam is immers een zwaar verlies. De wisselende hormoonhuishouding maakt dit zeker niet makkelijker. Dit maakt het moeilijk om dit ‘vage’ advies ook echt op te volgen.

Invloed van stress op een miskraam

De laatste jaren wordt steeds meer gekeken naar de invloed van stress op een miskraam. Als ik kijk naar mijn miskramen, ben ik ervan overtuigd dat stress de oorzaak is. Ten tijde van de miskramen zat ik niet lekker in mijn vel, met name mijn werk vroeg te veel van mij. Ondertussen woonden we in een tijdelijke woning, in afwachting tot we in ons koophuis konden trekken. Ook dit had zijn weerslag op mijn welzijn. Ik zat er niet lekker in en ook de zwangerschappen voelden niet echt goed. 

Zodra we verhuisd waren en ik een andere baan had, raakte ik weer zwanger. Nu voelde het wel meteen goed, vol vertrouwen ben ik deze zwangerschap in gegaan. Met als resultaat een gezonde zoon. 

Steeds meer onderzoeken leggen ook de relatie tussen stress en miskramen. Helemaal vast te stellen is dit natuurlijk nooit. Het is heel lastig om te bepalen hoeveel stress iemand echt heeft, metingen zijn vaak subjectief. De theorie is dat de afwijking in de aanleg ontstaat door stress. Geld, werk en relatie stress zou, samen met psychische stressoren, het risico op een miskraam tot wel 42% verhogen. 

Nu is een zwangerschap op zichzelf al stressvol. Gaat alles wel goed? Zal ik wel een goede moeder zijn? Wat als….? Vragen die door het hoofd van veel bijna moeders spoken. Onzekerheid en angst tijdens de zwangerschap is heel gewoon. Praat hierover, schrijf hierover dit helpt je om deze onzekerheden een plekje te geven. 

Heb je veel stress en kreeg je een miskraam? Probeer jezelf niets te verwijten. Wat gebeurd is is gebeurd. Je kunt dit niet meer terug draaien. Vaak heb je ook helemaal geen invloed op de stressvolle situatie waar je in zat. Loslaten is het enige wat je kunt doen, hoe moeilijk dit ook is. Geef het vooral de tijd en deel je gevoelens. 

Bedenk wel dat je stappen kunt ondernemen om een volgende zwangerschap meer kans te geven. Door andere keuzes te maken, kun jij je stress vaak wel verminderen. Denk hierbij aan een gezonde leefstijl voor meer energie, een andere baan of minder uren werken, meer hulpvragen in het dagelijks leven of bewust meer ontspanning zoeken. Ga op zoek naar jouw balans door te kijken wat je helpt om lekkerder in je vel te zitten. 

Daarnaast kun je heel specifiek kijken of je tekorten hebt in je voedingsstoffen. Ook dit is een stressor voor je lichaam.

Hier lees je meer over dit onderwerp: Echte voeding voor zwangerschap