Review: De Tweede - Lynn Berger

Over de bazige eerste, rebelse tweede en andere mythes rondom het gezin

Wanneer komt de tweede? Een vraag die veel te vaak gesteld wordt aan nieuwe ouders. De komst van een eerste kindje heeft een grote impact. Of en wanneer er een tweede komt, deze vraag is al moeilijk genoeg te beantwoorden. Het is geheel overbodig dat anderen zich hiermee bemoeien. Zelf vond ik het nogal vermoeiend en ik denk met mij veel andere moeders. De keuze voor een tweede kindje lijkt heel normaal. Een gezin van 4 staat immers te boek als het standaardgezin. Maar is dit ook zo? Lynn Berger schreef hier een boek over: De Tweede. Een boek dat je helpt bij het maken van een bewuste keuze voor de tweede te gaan of juist niet. 

De veranderingen met een tweede kindje

De komst van een tweede kindje is een grote verandering in het gezin. Voor de ouders misschien niet zo heftig als bij een eerste kindje, voor dat eerste kindje juist des te heftiger. Lynn begint haar boek dan ook vanuit haar vrees voor jaloezie van haar dochter, tijdens haar tweede zwangerschap. In een poging jaloezie te voorkomen beschrijft ze haar zoektocht naar de juiste aanpak. Soms hilarisch, vaak met zeer bruikbare tips. Ze sluit af met een mooie quote over het opvoed advies van vele opvoedexperts:

‘Het lijkt me dat ouders zich door deze adviezen eerder machtelozer voelen dan zekerder van hun zaak. De onderliggende boodschap, dat we onze kinderen iets aandoen wanneer we een tweede krijgen, is tenslotte al genoeg om je schuldig over te voelen.’

Dit lijkt mij meer dan waar. Goedbedoelde adviezen zijn geen garantie voor een perfect resultaat. Ieder kind is anders, iedere moeder is uniek, een uniforme opvoedmethode bestaat gewoonweg niet. Uiteindelijk blijft het goed ouderschap toch echt proberen, falen en weer opnieuw beginnen. 

Voor Lynn is dit het uitgangspunt voor de rest van haar boek. Want doen we onze kinderen ook daadwerkelijk iets aan met de komst van de tweede?

Verschillen tussen kind één en kind twee

De hoofdstukken die volgen belichten allerlei aspecten van het gezin, ouderschap en het broer en zus zijn. Met name de verschillen tussen een eerste kindje en het tweede kindje komen aanbod. Natuurlijk krijgt een tweede kindje minder aandacht in de eerste periode na de geboorte dan een eerste. Een natuurlijk gevolg van het rondlopen van een oudere broer of zus. Toch zijn er op het gebied van het ouderschap nog veel meer verschillen te vinden. Moest het bij de eerste allemaal perfect. Bij de tweede weten we vaak wel beter. Perfect ouderschap bestaat immers niet. 

Het leven van een tweede kindje zal gewoonweg niet hetzelfde zijn dan van een eerste kindje. Aan de hand van verschillende statistieken laat Lynn zien waar oudste kinderen verschillen van hun jongere broertjes en zusjes. Zo zijn eerste kindjes vaak hoger opgeleid en hebben ze een hoger IQ. Een verklaring hiervoor kan de extra aandacht in de jaren als enig kind zijn of het feit dat de oudste vaak jongere broertjes of zusjes op sleeptouw neemt (en daarmee onderwijst). Op dit gebied is een eerste kindje dus zeker niet tekort gedaan. 

Interessant om te lezen en vooral ook erg herkenbaar. Vol met grappige anekdotes uit haar eigen gezin. Het belangrijkste is dat Lynn met dit boek alle twijfel weg neemt: met een tweede kindje doe je een eerste kindje niets tekort. Het leven zal anders zijn, maar dit werkt zeker ook verrijkend. Waar je een tweede kindje wel tekort mee doet, is het vergelijken met je eerste kind. De tweede delft hoogstwaarschijnlijk het onderspit. Je oudste kind is immers al een stuk verder in ontwikkeling. Daarmee lijken alle mijlpalen van nummer twee ineens helemaal niet meer zo knap. Hier besteden we automatisch, maar wel onterecht, een stuk minder aandacht aan. 

Jouw verhaal loslaten

De mooiste inzichten over het ouderschap, je angsten en gedachten deelt Lynn in het laatste hoofdstuk. Hierin sluit ze af met de invloed van de ervaringen uit haar jeugd en hoe deze haar gedachten en gedrag hebben beïnvloed. Uiteindelijk beseft ze dat je deze beter los kunt laten. 

Helemaal blanco het ouderschap ingaan kan niet. Je bent immers ook gevormd door je eerdere ervaringen met je eigen ouders en je eerste kindje. Toch ga je pas echt zien wie je tweede is en wat deze in zijn mars heeft, als je jouw verwachtingen zoveel mogelijk los kunt laten. Hoe? Ook dit beschrijft Lynn bijzonder mooi:

‘Dat wil niet zeggen dat ik het ga proberen, elke keer opnieuw, om het verhaal over mijn kind niet al van tevoren te vertellen. Om de verhalen die ik ken, zoveel mogelijk te vergeten. En vervolgens niets anders te doen dan te luisteren en te kijken.’ 

Voor Lynn kwam dit besef nadat ze al een paar jaar moeder van twee was. Hoe mooi zou het zijn als iedere moeder dit inzicht heeft, bij voorkeur al voordat de eerste geboren wordt. Het geeft je de ruimte om angsten opzij te zetten, je kindje op een eigen tempo te laten ontwikkelen en samen te bewust te genieten van alle wondermooie momenten. 

De tweede is een boek geschreven voor moeders en vaders met één kindje. Een mooie input om een bewuste keuze te maken voor een tweede. De Tweede is zeker het lezen waard!

Bestel het boek van Lynn Berger hier: De Tweede