Diabetes tijdens je zwangerschap. Alleen al het feit dat je gevraagd wordt om hiervoor te testen, roept bij veel vrouwen angsten op. Het zal toch niet! Wat betekent dit voor de gezondheid van mijn kindje? En hoe kom ik hier weer vanaf!

Ongeveer 5% van de vrouwen krijgt diabetes tijdens de zwangerschap. Je bent dus zeker niet alleen! Maar hoe nu verder? Ik heb alle feiten voor je op een rijtje gezet. 

Wanneer heb je zwangerschapsdiabetes?

Zwangerschapsdiabetes ontstaat meestal tussen de 24e en 28e zwangerschapsweek. Val je in de risicogroep, dan zal er rond deze periode een test plaatsvinden. Heb je in een eerdere zwangerschap al diabetes gehad? Dan kun je al in de 16e week gevraagd worden om je te laten testen. 

Vanaf de avond voor de test mag je niet meer eten en geen dranken drinken waar suiker of melk in zit. Thee zonder suiker en water mogen wel. Zo ben je nuchter als je begint met de test. 

Tijdens de test wordt je bloedsuikerspiegel gemeten voor en na het drinken van een glucose houdend drankje. Bij een waarde boven de 7.0 mmol/L voor het drankje en/of 7.8 mmol/L na het drinken van het drankje is er een verhoogde kans op zwangerschapsdiabetes. 

Wanneer testen voor zwangerschapsdiabetes? 

Niet alle zwangere vrouwen worden getest op zwangerschapsdiabetes. Val je onder de risicogroep, dan krijg je wel een test. Je verloskundige zal je hiervoor doorverwijzen naar het ziekenhuis. 

De risicogroep bestaat uit:

• Een naast familielid heeft diabetes (moeder, vader, broer of zus)

• Je hebt eerder een kindje gekregen met een geboortegewicht boven de 4-4,5 kg

• Je bent eerder zwanger geweest en je baby is in je baarmoeder gestorven (intra-uteriene vruchtdood)

• Je hebt teveel vruchtwater in je baarmoeder (polyhydramnion)

• Je hebt eerder zwangerschapsdiabetes gehad

• Je had voor je zwangerschap overgewicht (BMI >30)

• Je hebt eerder een miskraam gehad

• Je bent van Hindoestaanse, Marokkaanse of Turkse komaf (de genetische afkomst in combinatie met de Westerse leefstijl leidt vaker tot zwangerschapsdiabetes)

• Je cholesterol of bloedsuiker is te hoog

• Je hebt PCOS

Hoe ontstaat zwangerschapsdiabetes?

Tijdens de zwangerschap heb je meer insuline nodig om de suiker uit je voeding te verwerken. Dit is een van de gevolgen van je veranderende hormoonhuishouding. Soms lukt het de alvleesklier niet om de verhoogde vraag naar insuline aan te kunnen. Hierdoor wordt je bloedsuikerspiegel te hoog, je hebt zwangerschapsdiabetes. 

Na je zwangerschap daalt de vraag naar insuline, waardoor de diabetes meestal weer verdwijnt. 

Wist je dat:

- zwangerschapsdiabetes is een voorteken voor diabetes type 2 op latere leeftijd?

- diabetes ontstaat door beschadigingen aan je lichaamscellen, waardoor de hormoonhuishouding ontregelt raakt?

Welke klachten bij zwangerschapsdiabetes?

Veel vrouwen ervaren geen klachten. Een test is daarom de enige manier om zwangerschapsdiabetes vast te stellen. Toch kun je wel klachten ervaren. De volgende klachten kunnen wijzen op zwangerschapsdiabetes:

• Je hebt hele erge dorst, vooral ‘s nachts

• Je moet veel plassen

• Vermoeidheid

• Jeuk

• Je kindje is groter dan normaal voor het moment in de zwangerschap

Behandeling van zwangerschapsdiabetes

Heb je zwangerschapsdiabetes dan krijg je ten eerste het advies om gezond te gaan eten en voldoende te bewegen. Daarnaast moet je regelmatig je bloedsuikerwaardes controleren. 

Vaak is dit voldoende om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Soms is het echter noodzakelijk om insuline toe te dienen. 

Na het vaststellen van zwangerschapsdiabetes wordt je meestal voor controles overgedragen aan de gynaecoloog. Het is goed dat je extra in de gaten gehouden wordt, toch is dit niet altijd noodzakelijk. Je mag namelijk nog steeds thuis bevallen onder begeleiding van je verloskundige. Voorwaarde is wel dat jij je bloedsuikerspiegel onder controle hebt. 

Kom je onder controle bij de gynaecoloog of blijf je bij de verloskundige? In beide gevallen wordt je extra goed in de gaten gehouden. Je krijgt vaker een controle en de groei van je kindje wordt in de gaten gehouden met extra echo’s. 

Kom je op het punt dat je insuline gaat spuiten, dan ben je wel verplicht om ‘medisch’ in het ziekenhuis, onder begeleiding van een gynaecoloog te bevallen. Tot die tijd heb je de keuze!

Wat eten bij zwangerschapsdiabetes?

Gezonde voeding is belangrijk voor alle (zwangere) vrouwen. Wat jij eet, eet je kindje immers ook. Heb je zwangerschapsdiabetes dan wordt dit alleen maar belangrijker. Het advies is dan ook een gezonde basisvoeding te nemen, fruit te combineren met eiwitten of vetten en snelle suikers zoveel mogelijk te vermijden. Zo houd jij je bloedsuikerspiegel onder controle. Wil je meer weten over een gezond basisvoeding tijdens de zwangerschap? Lees dan ook dit artikel: 6 tips voor een gezond dieet tijdens je zwangerschap

Wil je meer inspiratie voor gezonde maaltijden? Kijk dan eens naar Gezond Weekmenu.

Bewegen en sport bij zwangerschapsdiabetes

Naast voeding is beweging heel belangrijk om je bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Ben je in beweging, dan nemen je spieren suikers op uit je bloed. Hiermee wordt je bloedsuikerspiegel direct verlaagd en heb je geen extra insuline nodig. Krachttraining is de uitgelezen manier om je bloedsuikerspiegel te beïnvloeden. Mocht je een keer te veel suiker hebben gegeten, dan kun je door middel van een krachtoefening de suikers uit je bloed snel onschadelijk maken. 

Wil je meer weten over hoe je veilig kunt sporten tijdens je zwangerschap? Lees dan ook: Zwanger en sporten hoe pak ik dit aan

Zwangerschapsdiabetes gevolgen baby?

Een hoog suikergehalte in jouw bloed, betekent ook een hoge bloedsuiker voor je kindje. Dit kan de groei beïnvloeden. Zo is er een grotere kans op een verhoogd geboortegewicht. Een hoog geboortegewicht kan tijdens de bevalling voor problemen zorgen, een groot kind is immers lastiger te baren. 

Sterke schommelingen in je bloedsuiker kunnen tot gevolg hebben dat de longen van je kindje minder snel rijpen. 

Hoge glucosespiegels in de laatste periode van de zwangerschap kunnen daarnaast leiden tot een verhoogde insuline afgifte bij je kindje. Zodra je kindje is geboren en los is van de bloedtoevoer door de placenta, daalt de bloedsuikerspiegel heel snel. Een te lage bloedsuiker kan problemen opleveren voor je kindje, zoals geen controle over de lichaamstemperatuur en te weinig energie wat kan leiden tot bewustzijnsverlies. In het ziekenhuis wordt je kindje goed in de gaten gehouden. Zo kan een infuus met glucose worden aangebracht of krijgt je kindje extra zuurstof als de longen nog niet rijp genoeg zijn. Dit is dan ook de reden dat jij in het ziekenhuis moet bevallen, als je je bloedsuiker niet onder controle hebt of insuline spuit.

Vroeg bevallen bij zwangerschapsdiabetes

Vaak is je kindje groter door de zwangerschapsdiabetes. Dit verhoogd de kans op een vroeggeboorte, doordat je kindje te weinig ruimte heeft in de baarmoeder. 

Zwangerschapsdiabetes verhoogd ook de kans op pre-eclampsie, zwangerschapsvergiftiging. 

Spuit je insuline of is je kindje erg groot, dan wordt er vaak gekozen voor een inleiding rond de 38 weken zwangerschap. Dit voorkomt complicaties door de grootte van je kindje. Een groot kindje kan bij de bevalling vast komen te zitten, waardoor bijvoorbeeld de schouder wordt ontwricht of een arm gebroken. Of kan zorgen dat een keizersnede noodzakelijk is. 

Risico’s zwangerschapsdiabetes voor de toekomst voor je kindje

Een hoger geboortegewicht en een wisselende suikerspiegel tijdens de zwangerschap verhogen het risico op overgewicht en diabetes type 2 voor je kindje op latere leeftijd. De stofwisseling van je kindje is immers ingesteld op een hoge bloedsuiker. Een extra goede reden om juist nu goed op je voeding te letten en voldoende te bewegen. Zo kun jij deze risico’s verlagen. Jouw gewicht en BMI voor en tijdens je zwangerschap hebben niet direct invloed op het gewicht van je kindje, jouw leefstijl tijdens je zwangerschap wel!

Wil je meer weten over het verlagen van het risico op overgewicht voor je kindje? Lees dan dit artikel: Bescherm je baby tegen obesitas, sport tijdens je zwangerschap

Risico’s zwangerschapsdiabetes voor jouw toekomst

Zwangerschapsdiabetes heeft het gevolg dat jij meer kans hebt op infecties, aan bijvoorbeeld je nieren, blaas, baarmoeder en baarmoederhals. 

Je bevalling wordt vaak zwaarder, je baby is immers groter. Een natuurlijke bevalling duurt hierdoor langer en de kans dat een keizersnede noodzakelijk is, is een stuk groter. 

75% van de moeders krijgt bij een tweede zwangerschap ook zwangerschapsdiabetes. En de kans dat jij op latere leeftijd Diabetes Type 2 ontwikkelt is vergroot, net als bij je baby.

Dit is de reden dat na je zwangerschap je bloedsuiker nog steeds met regelmaat wordt gecontroleerd, zeker gedurende de eerste 5 jaar. 40-50% van de vrouwen met zwangerschapsdiabetes ontwikkeld diabetes type 2 in de eerste 10 jaar na de zwangerschap. 

Diabetes is te voorkomen

Een gezonde leefstijl, waarbij je voldoende beweegt, gezond eet en daardoor op een gezond gewicht blijft is noodzakelijk om nu je zwangerschapsdiabetes onder controle te houden en om diabetes type 2 na je zwangerschap te voorkomen. Diabetes type 2 is een welvaartsziekte. Natuurlijk spelen genen een rol. Ben jij gevoeliger voor het ontwikkelen van diabetes, dan is een gezonde leefstijl extra belangrijk. 

Een hele uitdaging tijdens je zwangerschap, vol met hormonale moodswings, cravings en vermoeidheid. Laat je begeleiden door een gespecialiseerd diëtist. Zij kan je alles leren over de juiste voeding, in combinatie met je zwangerschap. Ga sporten bij een gespecialiseerd trainer. Zij weet hoe je veilig kunt blijven trainen tijdens je zwangerschap. 

Wil je na je zwangerschap op een verantwoorde manier sport en bewegen weer oppakken? Lees dan ook dit artikel: Hardlopen na je bevalling en Hoe training helpt je te herstellen van je bevalling

Heb je dan nog geen idee waar je moet beginnen? Of waar je de motivatie en wilskracht vandaan moet halen? Ik help je graag met mijn online programma’s! 

Niet alleen helpt dit je nu, om jezelf en je baby gezonder te houden. Je leert alle vaardigheden die je nodig hebt om ook in de toekomst gezond te blijven en het beste uit jezelf te halen. Zo ben jij in balans, heb jij energie en kun jij de beste moeder voor je kindje zijn.