Een lactatiekundige is de professional op het gebied van borstvoeding. Lactatiekundige werken samen met verloskundige, kraamzorg en verpleegkundige. Tijdens je zwangerschap heb je misschien al een cursus borstvoeding gevolgd, deze wordt meestal gegeven door een lactatiekundige.

Na je zwangerschap helpt je verloskundige of je kraamverzorgende bij de opstart van de borstvoeding. Soms gaat dit niet vanzelf. Het eerste aanspreekpunt voor verdere hulp is de lactatiekundige. Je kraamverzorgende of verloskundige brengt je hiermee in contact. 

Starten met borstvoeding

Wil je borstvoeding geven, dan is huid-op-huid contact meteen na de geboorte noodzakelijk voor een goede start. Soms lukt dit om medische redenen niet, probeer dit dan zo snel mogelijk alsnog te doen. 

Je zult zien dat je kindje, hoe klein het ook is, zelf gaat zoeken naar je tepel. Je kunt je kindje helpen door een goede houding aan te nemen, zodat het in staat is te happen en te zuigen. 

Wat een goede houding is? Je kraamverzorgende of verloskundige kan dit uitleggen. Het lijkt erop dat een individuele aanpak hierin het beste werkt. Probeer samen met je kindje, onder begeleiding, te variëren in houdingen totdat je een houding vindt die voor jullie beide werkt. Geef niet op als het niet in 1x lukt, laat je goed begeleiden, borstvoeding geven moeten jij en je kindje leren. 

Welke borstvoedingshouding neem je aan?

Wat voor de een werkt, werkt voor de ander niet. Kies voor jezelf een fijne houding, waarin jij en je kindje kunnen ontspannen. Ter inspiratie geef ik je wat voorbeelden.

• De madonnahouding: jij zit rechtop, buik aan buik met je kind. Je kindje ligt op zijn zij, het hoofdje rust op jouw onderarm.

• De aangepaste madonnahouding: jij zit rechtop, buik aan buik met je kindje. Je kindje ligt op zijn zij. Je baby ligt op je rechterarm. Je ondersteunt het hoofdje met je rechterhand, terwijl met je met je linkerhand de linkerborst aanbiedt. Dit gaat ondersom met de rechterborst.

• De bakerhouding: je zit rechtop en je kindje ligt naast je op een groot kussen met het lichaam je toe gedraaid. Het hoofdje ligt in je hand, de voetjes wijzen naar achteren. Je baby ligt zo dat hij niet ‘om een hoekje’ de borst hoeft aan te happen. Het hoofdje ligt iets achterover gekanteld.

• Liggend op de zij: je ligt op je zij met een kussen onder je hoofd. Je schouder ligt op het matras. Je kindje ligt op zijn zij met het hele lichaampje naar je toegedraaid.

• Liggend op de rug: je kindje ligt op zijn buikje, hetzij op jou, hetzij (deels) op een kussen naast je. Je ondersteunt het voorhoofdje met je hand, zodat hij niet voorover in de borst zakt en met de kin goed tegen je borst aan ligt.

• Biological nurturing: Je baby, ligt op zijn buik, met zijn hele lijfje in contact jou. Jij leunt hierbij goed gesteund achterover. Dit lijkt de meest natuurlijke houding te zijn, waarbij je baby zelf de borst kan pakken.

Wanneer schakel je de hulp van een lactatiekundige in?

Borstvoeding geven lijkt zo makkelijk, maar gaat helaas vaak niet vanzelf. Niet goed aanleggen, niet vaak genoeg aanleggen of niet lang genoeg aanleggen zijn de meest voorkomende oorzaken van problemen. Ondanks dat jouw volledige inzet en een goede voorbereiding is dit niet altijd te voorkomen. Gelukkig krijg je hulp in je kraamweek. Soms is dit echter niet voldoende, een lactatiekundige kan je helpen. 

Je kunt een lactatiekundige inschakelen bij de volgende problemen rondom het voeden van je kindje:

• Je hebt pijn bij het geven van borstvoeding. 

• Je hebt problemen bij het aanleggen.

• Je baby drinkt niet of moeilijk aan de borst.

• Je baby is steeds onrustig of juist slaperig tijdens het voeden.

• Je baby is te vroeg geboren en je wilt borstvoeding geven.

• Je baby groeit onvoldoende.

• Je hebt te weinig melk of te veel melk.

• Je hebt last van (terugkerende) borstontstekingen.

• Je hebt problemen bij het kolven.

• Je wilt borstvoeding geven terwijl je ziek bent of een handicap hebt. 

• Je baby is ziekte of heeft een handicap.

• Je wilt begeleiding bij het afbouwen van de borstvoeding.

• Je wilt opnieuw beginnen met borstvoeding geven (relacteren).

• Je wilt borstvoeding geven aan een tweeling.

Kun jij wel wat hulp gebruiken bij het voeden van je kindje? Of ben jij er nog niet uit of je wel of geen borstvoeding wilt geven? Kijk dan hier voor meer informatie: Lactatiekundige — Best9Moms

Hoe ziet het eerste consult van een lactatiekundige eruit?

Voor een eerste consult komt de lactatiekundige meestal naar je toe. Om een goed advies te geven, zal ze jou en je kindje observeren tijdens het voeden. Ze kijkt hierbij onder andere naar jouw houding tijdens het voeden, het gedrag van je kindje en hoe je kindje drinkt. Daarnaast luistert ze naar je verhaal. Tijdens de kraamweek zal ze hierbij ook je kraamverzorgende betrekken, in de meeste gevallen heeft zij je immers doorverwezen. 

Vanuit haar observeringen en jouw verhaal maakt ze een persoonlijk plan van aanpak. Ze zal dit altijd met je overleggen, zodat jij ook echt achter het plan staat. Het doel van het plan is om de borstvoeding op gang te krijgen. Dit vergt inspanning van jou en je kindje. Dit moet echter wel binnen je grenzen blijven. Ondanks dat het bij sommige vrouwen vanzelf lijkt te gaan, vraagt het geven van borstvoeding ook heel veel van je. Jij bepaalt wanneer deze inspanningen je te veel worden. 

Lees meer over de keuze om borstvoeding te blijven geven in dit artikel:

Wanneer stop ik met het geven van borstvoeding?

Hoe gaat het traject verder?

Na het eerste consult ga jij aan de slag met het plan van aanpak. In je kraamweek krijg je hierbij begeleiding van je kraamverzorgende. Afhankelijk van de situatie zal de lactatiekundige na een aantal dagen nog eens langs komen of telefonisch contact met je houden. De meeste lactatiekundige mag je na het eerste consult ook zelf bellen bij vragen. Vaak zijn de problemen rondom de borstvoeding na 2 of 3 consulten opgelost. 

Kosten en vergoedingen van een consult

Een consult aan huis kost ongeveer €100, hierin worden reiskosten, administratiekosten en telefonische nazorg mee gerekend. 

De zorg van een lactatiekundige valt niet onder de basisverzekering. Verschillende zorgverzekeraars vergoeden de zorg wel in een aanvullend pakket. Soms gelden er aanvullende voorwaarden, zoals dat je doorverwezen moet zijn door een arts of dat de lactatiekundige lid moet zijn van de Nederlands Vereniging van Lactatiekundigen. Goed om hier voor of tijdens je zwangerschap al rekening mee te houden. 

Borstvoeding de voordelen

Borstvoeding geven is niet makkelijk, maar het is het zeker waard. Want:

• Borstvoeding is goed voor de gezondheid van je kindje. Naast voedingstoffen zit moedermelk ook boordevol belangrijke antistoffen. Zo bescherm jij je kindje tegen virusinfecties, zoals een verkoudheid of griep. 

• Het geven van borstvoeding is ook goed voor jouw gezondheid. Het lijkt erop dat de kans dat jij diabetes type 2, reuma of een hoge bloeddruk ontwikkelt, lager wordt naar mate jij langer borstvoeding geeft. Daarnaast ben je sneller op je oude gewicht. 

• Je weet zeker dat je baby de juiste voedingsstoffen binnen krijgt, passende bij de ontwikkeling en leeftijd van je kindje. Zorg zelf dat jij ook voldoende binnenkrijgt, door gezonde voeding!

• Borstvoeding is praktisch, je hebt altijd voldoende bij je, je hoeft niets op te warmen en het is gratis. 

• Tijdens het voeden is er veel huid-op-huid contact, dit is goed voor de hechting van je kindje. Een goede hechting is belangrijk voor het gevoel van veiligheid en het zelfvertrouwen van je kindje. Hierdoor krijgt je kindje alle mogelijkheden om zichzelf te ontwikkelen. 

• Leuk weetje: meestal blijft je menstruatie langer uit als je borstvoeding geeft. Lees hier meer over in: Ongesteld? Voorlopig even niet! 

Borstvoeding geven is hard werken

Borstvoeding geven heeft heel veel voordelen, maar het is ook hard werken. In de kraamperiode is dit vaak goed te doen, maar er komt een moment dat het je te veel kan worden. Je hebt immers ook andere verantwoordelijkheden en behoeftes. Het is aan jou om te zorgen dat de borstvoeding je niet uit balans brengt. 

Zelf wilde ik bij mijn eerste kostte wat het kost borstvoeding geven. Het is me gelukt, maar de manier waarop heeft me veel gekost. Hier lees je meer over mijn verhaal: Borstvoeding een vloek of een zegen?

Het is belangrijk dat jij de balans tussen de behoeftes van je kindje en je eigen behoeftes goed in de gaten houdt. Zolang het haalbaar is, is borstvoeding echt het beste voor je kindje. Toch moet jij zorgen dat je de ruimte houdt om ook goed voor jezelf te zorgen, zodat jij lekker in je vel zit en in balans bent. Dit is nog veel belangrijker dan de voeding die je kindje binnenkrijgt. Want alleen als jij je goed voelt, kun jij de beste mama voor je kinderen zijn! Hoe je dit doet lees je hier: Hoe voorkom je dat je jezelf verliest in het moederschap

De zorg van de lactatiekundige valt niet onder de, door de overheid, aangewezen essentiele zorg. Dit houdt in dat de lactatiekundige geen huisbezoeken mag afleggen tijdens de huidige lock down. Samen kunnen we hier actie tegen ondernemen!

Teken de petitie voor 04-01-2021: Lactatiekundige is een essentieel beroep

Best9Moms heeft een programma ontwikkeld, speciaal voor mama’s (tobe), om je te leren hoe je zorgen voor jezelf tot een topprioriteit kunt maken. 

Nieuwsgierig naar wat ik met Best9Moms voor je kan betekenen? Maak dan een afspraak voor een vrijblijvende intake. We kijken samen naar jouw situatie, jouw vragen en de mogelijkheden van de Best9Moms programma’s