Zwanger worden, voor steeds meer stellen is het niet meer vanzelfsprekend. Bij 1 op de 6 koppels duurt het meer dan een jaar voordat ze zwanger zijn. Dit kan heel frustrerend zijn, zeker als er geen directe medische oorzaak wordt gevonden. 

De oorzaak kan bij zowel de man als de vrouw liggen. Het is een wereldwijd probleem aan het worden. Zo heeft een man gemiddeld 50% minder spermacellen dan zijn opa. En is een vrouwen op 20 jarige leeftijd net zo vruchtbaar als haar oma op 35 jarige leeftijd. 

Wereldwijde daling in vruchtbaarheid

De daling in vruchtbaarheid is al een tijd lang aan de gang. In de afgelopen 50 jaar daalt de vruchtbaarheid met 1% per jaar en deze trend zet zich nog altijd voort. Genetisch veranderingen zijn hierbij te verwaarlozen, aangezien er maar 2 generaties voorbij zijn gegaan. Over het algemeen hebben genetische veranderingen langere tijd nodig, voordat de effecten zichtbaar zijn. 

De oorzaak van de verminderde vruchtbaarheid:

30% bij de vrouw

30% bij de man

30% bij man en vrouw

10% oorzaak onbekend

Wat veroorzaakt een verminderde vruchtbaarheid bij de man?

• Het testosteron level is te laag

• De testikels zijn te klein

• Het aantal spermacellen is verminderd

• Er is sprake van misvorming van spermacellen

Had een gemiddelde man 50 jaar geleden 100 miljoen spermacellen, nu is dit 40 miljoen. De afkapwaarde om vruchtbaarheidstraject in te gaan is gezet op 15 miljoen. Maar ook bij 40 miljoen is er aanzienlijk effect te zien op de kans op een zwangerschap. 

Wat veroorzaakt een verminderde vruchtbaarheid bij de vrouw?

• De menstruatiecyclus verloopt niet naar behoren

• Het aantal eitjes in de eierstokken is verminderd of van mindere kwaliteit

• De eierstokken werken minder goed

• Op jonge leeftijd al menstrueren

• Op jonge leeftijd de menopauze in

Ook het aantal miskramen is de afgelopen jaren met 1% per jaar gestegen. 

Een verminderde vruchtbaarheid, bij zowel man als vrouw, zegt ook iets over je algemene gezondheid. Vooral de kans op Diabetes, hartziekten en kanker is stukken groter. Mannen met minder spermacellen, overlijden gemiddeld eerder. 

Wil je meer weten over de invloed van je leeftijd? Lees dan: Wat is de invloed van je leeftijd op je zwangerschap?

Vruchtbaarheid vergroten

Het aantal eitjes en de kwaliteit van de eitjes in de eierstokken van de vrouw staat vast bij geboorte. Met het jaar neemt de kwaliteit af. Hoe ouder de vrouw hoe sneller dit gaat, vanaf de 30 wordt het steeds lastiger. 

Het feit dat vrouwen gemiddeld later proberen om zwanger te worden, is een van de oorzaken van de verminderde vruchtbaarheid van de vrouw. Meer dan eerder starten met het proberen om zwanger te worden kun je hier niet aan doen. 

Als het gaat om het verloop van de menstruatiecyclus, de leeftijd van de eerste menstruatie en de menopauze, dan heb je hier wel invloed op. Het zijn allemaal hormonale processen, welke het beste verlopen als je hormoonhuishouding in balans is. Hier heb je wel degelijk invloed op. 

Voor mannen is het een stuk makkelijker om zelf invloed te hebben. Spermacellen worden dagelijks opnieuw gemaakt. Een hormonaal proces waar je invloed op hebt. Het kost 70 dagen om je hormoonhuishouding te resetten en optimaal te krijgen voor kwalitatief en kwantitatief goede spermacellen. Binnen 2,5 maand kan een man zijn vruchtbaarheid aanzienlijk verhogen. 

Te kleine testikels bij mannen ontstaan meestal in het eerste trimester van de zwangerschap. In deze periode vindt de aanleg van de testikels plaats, onder invloed van de hormonen van de moeder (en vader). Een optimale hormoonbalans voor de zwangerschap en tijdens het eerste trimester bevorderd de vruchtbaarheid van jongens. 

Kans op zwangerschap vergroten

Een optimale hormoonhuishouding heeft een grote positieve invloed op de vruchtbaarheid van zowel man als vrouw. Hiervoor is het van belang dat de hormonen testosteron, oestrogeen en progesteron in de goede verhouding aanwezig zijn in het lichaam. 

Een gezonde leefstijl en het verminderen van stress zijn de ideale manieren om je hormonen in balans te krijgen en te houden. Onderzoeken wijzen dit keer op keer uit. Dit is geheel in lijn met de veranderingen in leefstijl de gemiddelde mens in de laatste 50-60 jaar. En alleen al de laatste 30 jaar is het gemiddelde stresslevel met 20% gestegen. 

De sleutel voor het vergroten van de kans om zwanger te worden, lijkt dus te liggen in het verbeteren van de leefstijl en het verminderen van stress. 

7x vergroot je kans op een natuurlijke zwangerschap

1. Stop met roken, recreatieve drugs en alcohol

Medicijngebruik heeft invloed op je hormoonhuishouding. Gebruik daarom geen medicijnen welke niet noodzakelijk zijn. Denk hierbij aan antihistamine voor hooikoorts of een hoestdrankje voor een kriebel in je keel. Een aantal maanden zonder is in de meeste gevallen geen groot probleem. 

Recreatieve drugs, alcohol en roken hebben een vergelijkbaar effect op je hormoonhuishouding, als medicijnen. Drinken en roken doe je uit vrije wil. Maak de keuze om te stoppen. Schadelijke stoffen in deze producten beschadigen cellen in je lichaam en moeten worden opgeruimd. Dit heeft invloed op de hoeveelheid hormonen, de werking van hormonen en daarmee de balans tussen verschillende hormonen. 

2. Vermijd sauna en hot tub bezoek

De hoge temperatuur in de sauna en in warm water baden zorgt voor een tijdelijk verhoging van je lichaamstemperatuur. Dit is niet ideaal voor de spermacellen. Even een periode geen saunabezoek helpt de vruchtbaarheid van de man te vergroten

3. Eet gezond

Gezonde, bij voorkeur organische, voeding zorgt voor een betere hormoonbalans. Voeding is de grondstof van je hormonen. Zonder de juiste, kwalitatief hoogstaande voedingsstoffen, kan je lichaam niet de juiste hormonen aanmaken. 

Daarnaast hebben suikers en ongezonde vetten in bewerkte voeding directe invloed op het hormonen. Ze beïnvloeden immers je bloedsuikerspiegel en daarmee het hormoon insuline. Insuline heeft weer effect op je geslachtshormonen. 

Lees hier meer over gezonde voeding: 6 tips voor een gezond dieet tijdens je zwangerschap

Mis je de inspiratie voor gezonde recepten of ontbreekt het je aan tijd om je maaltijden te plannen? Kijk dan eens naar Gezond Weekmenu.

4. Bewegen

Voldoende bewegen, met name krachttraining, brengt je hormonen in balans. Krachttraining stimuleert de aanmaak van testosteron en bewegen reguleert je bloedsuikerspiegel. 

Let wel op met excessief sporten. Dit heeft een negatieve invloed op je vruchtbaarheid. Denk hierbij aan het uitblijven van de menstruatie bij vrouwelijke topsporters. 

5. Stress

Een van de belangrijkste, vaak onderschatte factoren, is stress. Kortdurende stress is geen probleem, aanhoudende stress wel. Stresshormonen zorgen voor een onbalans in je hele hormoonhuishouding, inclusief de hormonen betrokken bij de vruchtbaarheid. Dit geldt evenzeer voor mannen als voor vrouwen. Hoe gezond je leefstijl ook is, teveel stress kan zorgen voor vruchtbaarheidsproblemen. Voldoende ruimte voor ontspanning, mentaal en fysiek, helpt je om je stresshormonen de baas te blijven. 

6. Teveel stilzitten

Hoeveel je ook sport en beweegt, teveel stilzitten is niet goed voor je. Wissel zitten af met regelmatig bewegen. Probeer ieder uur, minimaal 5 min in beweging te zijn. Zo blijft je bloed lekker stromen en kunnen je hormonen hun werk doen. Hormonen worden immers via de bloedbaan door je lijf vervoerd. 

7. Chemicaliën in voeding, plastic en parfum

Een van de ‘nieuwe’ hormoon verstorende factoren zijn chemicaliën. Bewerkte voeding, verzorgingsproducten, verpakkingsmateriaal het zit er vol mee. De afgelopen 70 jaar zijn er 9000 nieuwe chemische stoffen bij gekomen. Welke echt niet allemaal uitgebreid getest zijn. Folaat Zuur, Pfas, is hierbij de belangrijkste om te onthouden. 

Deze chemische stoffen komen allemaal in ons lichaam terecht, via de luchtwegen, de spijsvertering en via de huid en verstoren daar onze hormoonhuishouding. Net als de schadelijke stoffen in bijvoorbeeld sigarettenrook en drugs. Het effect hiervan is veel groter dan gedacht en wordt dus ook vaak onderschat.

Gebruik bij voorkeur verzorgingsproducten zonder parfum, vermijd plastic verpakkingen en verwarm geen plastic in de magnetron en eet onbewerkte, organische voeding. Zo beperk je de invloed van chemicaliën op je hormoonhuishouding. 

Voor deze blogpost heb ik onder andere het volgende artikel gebruikt: Prof Shanna Swan - How Our Modern World Is Threatening Sperm Counts.

Download gratis mijn folder: 5x meer zelfvertrouwen voor jouw moederrol. Waarin ik mijn beste tips deel voor meer zelfvertrouwen en balans in het moederschap (onder jouw voorwaarden).