Dat vrouwen geen mannen zijn weten we allemaal wel. Toch is een groot deel van de gezondheidszorg ontwikkeld op basis van de man. Medicatie, leefstijladviezen, mannen staan aan de basis van de meeste onderzoeken. Heel vaak is het effect van een behandeling bij mannen anders dan bij vrouwen. In veel gevallen is dit niet positief, al kan dat natuurlijk wel. De oorzaak: de hormoonhuishouding van vrouwen werkt compleet anders dan die van mannen. Dit betekent dat wij vrouwen anders moeten omgaan met onze gezondheid, mentaal en fysiek. 

Leven naar de menstruatie cyclus

Mannen hebben een dagelijkse cyclus, waarbij er iedere 15 min een nieuw shotje testosteron vrij komt. Wij vrouwen hebben een 4 wekelijkse cyclus, waarbij onze hormonen van dag tot dag kunnen verschillen. Uitgezonderd natuurlijk van vrouwen die hormonale anticonceptie gebruiken. Ook zij hebben een dagelijkse cyclus, welke wordt onderbroken in de stopweek. 

In deze blog ga ik alleen uit van de natuurlijke cyclus welke gemiddeld 28 dagen duurt en waarbij alles tussen de 21 en 35 dagen als normaal wordt gezien. 

Met name de verhouding tussen progesteron en oestrogeen heeft een grote invloed op de fysieke en mentale kracht van een vrouw. Zoals in de bovenstaande afbeelding te zien is, veranderd de verhouding continue. Hierdoor is de belastbaarheid van de vrouw ook niet de gehele cyclus hetzelfde. Op sommige momenten kan een vrouw veel stress en uitdaging aan, op andere momenten heeft ze vooral rust nodig om te herstellen. 

In de cyclus ziet dit er als volgt uit:

Fase 1: Dag 1-10 Start van de menstruatie - Na de start van de menstruatie komt de energie langzaam terug. Deze fase gaat de belastbaarheid omhoog. 

Fase 2: Dag 10-14 Rondom de ovulatie. Deze fase zal later zijn als je cyclus langer duurt of eerder komen bij een kortere cyclus. Dit is een periode vol van testosteron, ook bij de vrouw. Een periode vol motivatie en energie. Ideaal om nieuwe projecten te starten en zware krachttraining te doen. 

Fase 3: Dag 15-19 In deze periode kun je goed omgaan met stress.

Fase 4: Dag 20-28 Tijd om rust te nemen en te herstellen. Jij moet je lichaam voeden, neem rust en voorkom stress. 

Leven synchroon met je cyclus

Helaas is het normale leven niet aangepast op de cyclus van de vrouw. Er is geen ruimte om een week lang rustig aan te doen. Dit past niet in het rooster van een school, het schema van je werkgever en je kinderen houden hier al helemaal geen rekening mee. Ruimte voor een week vakantie, iedere maand weer, is er niet. Het is aan jou om hier wel je weg in te vinden. Doe je dit niet, dan kan dit allerlei klachten veroorzaken. PCOS, PMS, schildklier problemen, obesitas en diabetes, allemaal aandoeningen gerelateerd aan de (vrouwelijke) hormoonhuishouding. Leven volgens je cyclus, waarbij je je leefstijl aanpast aan de fase van je cyclus, helpt je om juist deze klachten te voorkomen. Het mooie is dat je gaat merken dat je cyclus ook meer regelmaat krijgt. Vrouwen zonder of met een hele onregelmatige cyclus kunnen hiermee binnen 30-90 dagen hun regelmatige cyclus terug hebben. 

Aan de basis hiervan ligt de behoefte van je lichaam tijdens de cyclus. Het aanmaken en afbreken van oestrogeen vraagt om een andere leefstijl dan het aanmaken en afbreken van progesteron. Zo vraagt oestrogeen om een dieet laag in koolhydraten om je bloedsuiker laag te houden. Progesteron vraagt juist om meer koolhydraten. Van nature zal je bloedsuiker in deze periode, grofweg de week voor je menstruatie, dan ook hoger zijn. Rust en ontspanning helpen je hierbij. 

Vasten als super tool

Een van de beste methodes om je bloedsuiker te controleren is vasten. Vasten is de periode van de dag waarin je niet eet. Probeer deze periode dagelijks minimaal 12 uur te laten duren. De andere 12 uur kun je wel gewoon eten. In je maandelijkse cyclus varieer je met de periode waarin je vast. In de dagen dat je veel stress aankunt en je bloedsuiker laag wilt houden, vast je langer. In de week voor je menstruatie, waarin je juist een hogere bloedsuiker wilt en minder stress, houd je de 12 uur aan. 

Let op: Vasten langer dan 12 uur is niet geschikt voor vrouwen tijdens de zwangerschap of borstvoedingsperiode of vrouwen met een eetstoornis. 

Voor het vasten zijn verschillende protocollen, met ieder een eigen doel. Het belangrijkste effect is het kunnen overschakelen van een suikerverbranding naar een vetverbranding. Ons lichaam is hiervoor gemaakt, alleen zijn we dit niet meer gewend door de Westerse voedingsgewoonten. Je kunt je lichaam hier wel op trainen. Start eerst met 12 uur vasten en breidt dit langzaam uit naar 16 uur. Je kunt de periode van vasten zelfs op laten lopen tot meer dan 24 uur. 

Denk je nu: vasten dat kan ik echt niet! Als jij niet langer dan 8 uur zonder eten kunt, zie dit dan juist als waarschuwing. Het is niet goed gesteld met de metabolische gezondheid van je lichaam, een voorteken van het ontwikkelen van onder andere diabetes. 

Veel vrouwen willen graag wel de hele maand pieken in motivatie en energie. Als dit niet lukt, voelt het als falen. Het besef dat dit gewoonweg niet mogelijk is, helpt je hopelijk om je hierbij neer te leggen. Accepteer juist de verschillende fases van je cyclus en leef hier naar. Plan minder sociale activiteiten in de week voor je menstruatie, sport deze week minder fanatiek en sla het avondje overwerken ook een keertje over. Ga juist helemaal los in de periode na je eisprong. Nu jij vol energie en motivatie zit, kun jij de hele wereld aan. Zo zit jij lekkerder in je vel en ervaar je veel minder klachten. 

Plan je maand

Deze methode vraagt om een goede planning van je maand. Dit start bij het bijhouden van je cyclus. Tegenwoordig zijn hier heel veel fijne apps voor. Maar een papieren kalender of je agenda is ook een prima methode. Zodra jij weet hoe lang je cyclus is en wanneer deze start kun jij je planning invullen. Deze planning zou er als volgt uit kunnen zien:

Dag 1-10: Start van de menstruatie - Vasten 16-24 uur, sporten mag lekker intensief zijn. 

Dag 10-14: Rondom de ovulatie - Vasten maximaal 15 uur, veel testosteron waardoor je zware training aan kunt. Dit is de periode dat je het hardste groeit in je kracht en uithoudingsvermogen. 

Dag 15-19: Vasten 16+ uur, sporten mag ook nu intensief zijn. 

Dag 20-28: Tijd om rust te nemen en te herstellen. Vasten 12 uur - sporten laag intensief. Kies liever voor wandelen, yoga of stretchen. 

Wil je meer weten over vasten? Lees hier dan verder: Vasten voor vrouwen