Slecht slapen en nachtmerries het overkomt alle kinderen wel eens. Night terrors of nacht terreur gaat echter nog een stapje verder. Het lijkt nog het meest op een paniek aanval. Je kind kan alleen maar huilen, schreeuwen en om zich heen slaan, zonder echt wakker te worden. Als ouders kijk je machteloos toe. Mijn jongste zoon heeft regelmatig last van night terrors. Een heftige ervaring. Tijd om hier eens verder in te duiken. 

Wat zijn night terrors?

Night terrors, in het Nederlands nacht terreur, worden ook wel eens nachtangsten genoemd. Het valt onder de slaapstoornis Parasomnie, waar ook praten in je slaap en slaapwandelen onder valt. 

Met name kinderen tussen de 4 en 12 jaar kunnen last hebben van night terrors. Het treft 4-6% van de kinderen, met name jongens lijken gevoeliger voor nacht terreur. Een aanval van night terrors is nog het beste te vergelijken met een angstaanval, waarbij het kind eigenlijk niet echt wakker wordt. Het zit plotseling rechtop in bed, voelt warm aan en zweet, het heeft een hoge hartslag. Het huilt, schreeuwt en slaat om zich heen. Het kan zichzelf of een ander ‘bewust’ pijn doen. Het laat zich niet troosten, gaat juist in de aanval als je te dichtbij komt. Een aanval duurt gewoonlijk enkele minuten. Maar kan soms ook 20-30 min aanhouden. 

Mijn zoontje slaat en krabt als ik hem probeer te troosten. Praten tegen hem heeft ook geen zin. Zijn aanval wordt erger en ik krijg dingen naar mijn hoofd geslingerd als: ‘jij moet in de prullenbak’ en ‘ik wil je nooit meer zien’. Ondertussen wil hij niet onder de deken, trekt hij regelmatig zijn broek uit en klaagt hij over kou en/ of pijn. Het is hartverscheurend om te zien en te weten dat je niets kunt doen om hem te helpen. 

Hoe kun je helpen bij night terrors?

Een kind kun je niet helpen tijdens een aanval van night terrors. Aanraking, troostende woorden, het zorgt juist dat de aanval langer duurt. Het zijn extra prikkels die het overprikkelde brein van het kind nog meer stimuleren, terwijl de aanval juist helpt in het verwerken van prikkels. 

Wat kun je wel doen? Zorg dat je kindje veilig is, zodat het zichzelf of een ander niet kan verwonden. Blijf in de buurt, maar wel op een afstandje. Zo voelt het jouw aanwezigheid, maar raakt het niet extra overprikkeld door jouw gedrag of bijzijn. Soms is het zelfs nodig om niet naar je kindje te kijken, maar er gewoon te zijn. 

Wakker proberen te maken van je kindje is ook geen goed idee. Desoriëntatie en verwarring kunnen het gevolg zijn. Hierdoor duurt het vaak nog langer voor je kindje weer in slaap valt.  

Zodra je kindje uit de aanval komt. Krijg je wel de ruimte om het goed te maken. Knuffelen kan nu rust geven, zodat je kindje weer rustig verder kan slapen. Het is goed om te weten dat je kindje de aanval vaak niet meer herinnert. 

Mijn zoontje raakt vaak extra overprikkeld als papa en mama er allebei bij zijn. Een extra persoon is extra veel beweging en geluid en dus prikkels om hem heen. Het gevoel dat je naar hem kijkt, kan de aanval soms al verlengen. Een lampje of geluid uit een andere kamer kan soms al te veel zijn. Bij mijn zoontje duren night terrors soms wel meer dan 30 min. 30 min waarin ik hem niet kan helpen en alleen maar kan zijn. Dit is zwaar, maar het besef dat het vanzelf overgaat en hij het niet meer zal herinneren maakt het draaglijk. En het knuffelmomentje na de aanval maakt veel goed. 

Waardoor worden night terrors veroorzaakt?

De oorzaak van night terrors is niet altijd helemaal duidelijk. Het komt vaker voor in families waarin slaapwandelen ook voor komt. Kinderen met night terrors gaan vaak op latere leeftijd ook slaapwandelen en hebben in de puberteit meer kans op migraine. 

De volgende factoren kunnen bijdragen aan het ontstaan van night terrors:

• Een onregelmatig slaappatroon

• Een onbekende of onrustige slaapplek

• Koorts

• Medicatie

• Een volle blaas

• Stress

• Slaapapneu

Night terrors ontstaan in de overgangsfase tussen een diepe non-REM slaap en een lichtere REM slaap, vaak 2-3 uur nadat ze in slaap vallen. Normaal gaat deze overgang geleidelijk en soepel, maar nu lijkt het kind hierin te blijven hangen. Een night terror is technisch gezien geen droom, maar een angstreactie tijdens de overgang van de slaapfase. 

Voorkomen van night terrors

Als ik kijk naar deze factoren dan is stress denk ik wel de belangrijkste, fysiek of mentaal. Het lichaam raakt overprikkeld en kan prikkels steeds minder goed verwerken. Een onregelmatig slaappatroon en een onrustige slaapplek, zorgen voor meer fysieke stress, net als medicatie en een volle blaas. Ook deze factoren vallen dus onder stress. 

Als ouders heb je hier wel invloed op. Jij kunt keuzes maken die je kindje helpen om fysieke en mentale stress te verminderen. Op tijd naar bed met een vast bedritueel, gezonde voeding, voldoende beweging, minder prikkels op een dag. Het helpt allemaal om het leven van je kindje minder stressvol te maken. Hiermee kun je night terrors voorkomen of verminderen.
Heeft je kindje vaak op hetzelfde moment van de nacht last van night terrors? Maak je kindje 15-30 min voor dit tijdstip even wakker. Zo voorkom je dat je kindje vast komt te zitten in de overgang tussen REM en non-REM slaap. 

Onze strijd tegen de night terrors van mijn zoontje

Het verbaasd mij niets dat de night terrors ontstaan door stress. Wat betreft mijn zoontje heb ik al langer het idee dat zijn stresslevel te hoog is. We zijn al aan de slag gegaan met prikkelverwerking via een ergotherapeut. We hebben zijn neusamandel laten verwijderen, zodat zijn slaapkwaliteit verbeterd. We zijn al bezig met MNRI therapie, zodat hij minder hoeft te compenseren en zijn stress verminderd. De night terrors zijn een hele periode weggeweest. Ook leek zijn energie na iedere interventie te verbeteren. Helaas is dit iedere keer van korte duur. Ook zijn de night terrors de afgelopen weken weer terug. Wat de precieze oorzaak is, daar ben ik nog niet achter. Het motiveert mij wel om door te gaan met de MNRI therapie. Daarnaast gaan we met de kinderarts kijken of er een fysieke oorzaak is van zijn verhoogde stress. Alles om ons mannetje weer lekker in zijn vel te laten zitten en de rust in het gezin terug te vinden.

Hier lees je meer over MNRI therapie voor reflex integratie.