In veel verloskundige praktijken is het iedere controle een gewoonte om even op de weegschaal te staan. Heel precies wordt er bijgehouden hoeveel je bent aangekomen of juist niet. Een controle die de verloskundige zekerheid geeft. Maar wordt de zwangere vrouw hier niet alleen maar meer onzeker van? En wat is een normale gewichtstoename tijdens je zwangerschap? Ik zocht het voor je uit. 

Wordt er bij alle verloskundige praktijken gewogen?

Nee zeker niet. Iedere praktijk lijkt hier anders mee om te gaan. Ik vroeg het aan de moeders zelf. Ongeveer 60% van de verloskundigenpraktijken weegt standaard bij meerdere controles (200 reacties). Hierbij maken sommige praktijken wel onderscheid in het risico dat een zwangere loopt. Zo wordt bij een laag of hoog BMI vaker gewogen, dan bij een gezond BMI. 

Wat vinden de (aanstaande) moeders hiervan?

Wegen tijdens de zwangerschap, de ene vrouw geeft het zekerheid, dan andere maakt het juist onzeker. Zo geeft een moeder aan zich niet serieus genomen te voelen, omdat ze niet elke keer op de weegschaal hoefde. Een andere moeder had juist het gevoel niet vertrouwd te worden, omdat ze iedere keer op de weegschaal moest. Daarnaast geven veel moeders aan liever zelf thuis te wegen en dat door te geven aan de verloskundige. 

Een standaard protocol van de verloskundigen, biedt geen uitkomst voor de gemiddelde vrouw. Het lijkt erop dat zwangere vrouwen die voor hun zwangerschap een gezonde relatie met de weegschaal hebben, prima iedere controle kunnen wegen. Vrouwen die veel behoefte hebben aan controle of onzeker zijn over hun zwangerschap, gaan ook graag op de weegschaal staan. 

Maar of het bij deze groep zwangere ook echt nodig is? Vrouwen die een gezonde relatie  hebben met hun gewicht, hebben vaak een gezond gewicht. En vrouwen die bevestiging nodig hebben, zijn misschien meer geholpen met het aanpakken van hun onzekerheid rondom de zwangerschap. 

Waarom wegen tijdens zwangerschap?

In sommige gevallen is het wel goed om te wegen tijdens de zwangerschap. Te veel aankomen in gewicht, kan zwangerschapsdiabetes veroorzaken. Te weinig aankomen, kan zorgen voor een groeiachterstand bij je kindje. 

Toch is deze manier van controle wat achterhaald. Tegenwoordig kan de groei van het kindje veel beter gemeten worden met een groeiecho. De weegschaal laat alleen jouw extra kilo’s zien. Dit is echter een combinatie van baby, vruchtwater, extra vocht, extra bloed enz.. Vaak zegt dit niet voldoende over de risico’s die je wel of niet loopt. Een groeiecho kijkt alleen naar je kindje en is daardoor veel specifieker. De meeste verloskundige praktijken bieden deze echo ook standaard aan.

Gezond gewichtstoename tijdens je zwangerschap

Maar wat is eigenlijk een gezond gewichtstoename tijdens een zwangerschap? Voor iedere zwangere is dit anders. Zo zal een zwangere vrouw met ondergewicht meer aankomen en een vrouw met overgewicht minder, terwijl beide een gezonde zwangerschap doorlopen en een gezonde baby krijgen. 

Om een beeld te kunnen geven heb ik de gemiddelden op een rijtje gezet. 

• Baby: 3,5 kilo

• Vruchtwater: 2 kilo

• Placenta en de groei van je baarmoeder: 1,5 kilo

• Extra bloed: 2 kilo

• Extra borstweefsel: 0,5 kilo

• Extra vetweefsel: 3 kilo

In totaal 12-13 kg. 

Wat kies jij: wel of niet wegen tijdens je zwangerschap?

De verloskundige vraagt je om op de weegschaal te gaan staan. Wat doe je? Het is helemaal aan jou. Weet vooral dat het niet verplicht is, dat je een keuze hebt. Kies waar jij je goed bij voelt. 

• Geeft het getal op de weegschaal je de zekerheid dat de baby in je buik goed groeit? Weeg je dan vooral wel. 

• Krijg jij al stress als je aan de weegschaal en de extra kilo’s denkt. Weeg je dan liever niet. 

• Vind jij het vervelend als er iemand meekijkt, vraag dan of je jezelf mag wegen en het gewicht mag doorgeven. 

Tip voor de verloskundige: kijk samen met de zwangere waar zij zich prettig bij voelt. Als wegen te veel stress oplevert, is dit niet goed voor het kindje. Andere onderzoeksmethoden kunnen vergelijkbare informatie geven. Het is misschien wat omslachtiger om een extra echo of bloedonderzoek te doen. Maar wel beter voor moeder en kind!

Mijn gewichtstoename tijdens mijn zwangerschap

Zelf heb ik niet veel op de weegschaal gestaan tijdens mijn zwangerschappen. Het interesseerde me niet zoveel. Ik had alleen maar honger en wilde goed voor mijn kindje zorgen. De kilo’s waren daarbij niet zo belangrijk. Na mijn bevalling schrok ik wel van het extra gewicht,14 kg! Tel daar het gewicht van mijn kindje x2 bij op en ik was zeker 22 kg aangekomen. (Dit is het gewicht wat je ongeveer verliest tijdens je bevalling, met name kindje, placenta, vruchtwater en bloed). 

Na de kraamweek was ik de eerste 7kg al weer kwijt, zonder daar actief mee bezig te zijn. Dit was vooral extra vocht dat ik vasthield, samen met de energie die ik kwijt was voor de borstvoeding. 

Je gewichtstoename tijdens je zwangerschap zegt helemaal niet zoveel over de gezondheid van je kindje en ook niet over hoe lang het duurt voordat je de kilo’s weer kwijt bent. Extremen daargelaten natuurlijk. Maar die filtert een verloskundige er met andere controles ook wel tussenuit. Iedere controle op de weegschaal staan heeft wat mij betreft weinig toegevoegde waarde.

Het is veel belangrijker dat je op een gezonde manier leeft tijdens je zwangerschap. Voldoende bewegen, gezonde voeding, voldoende slapen en ontspannen. Deze combinatie bepaald niet zozeer het getal op de weegschaal, maar wel de gezondheid van je kindje. En of jij de extra kilo’s na je bevalling weer snel kwijt raakt.